YDS, ÖSYM tarafından düzenlenen ve açılımı Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavı olan merkezi bir yabancı dil sınavıdır. Daha önceleri uygulanan ÜDS ve KPDS sınavlarının da bu sınava dâhil edilmesi ile birlikte kamu kurum ve kuruluşları başta olmak üzere üniversiteler ve özel sektörlerde geçerliliği olan bir dil sınavıdır. Yılda iki kez yapılır.
6114 sayılı Kanun'un 3. Maddesi 2. Fıkrasının (a) bendinin verdiği yetki ile 2014 yılında bilgisayar üzerinde (elektronik sınav) uygulanmaya başlanan ve 2016 yılında da devam edecek olan e-YDS ise; açılım itibariyle, Elektronik Yabancı Dil Sınavı olup, YDS sınavının elektronik ortamda yapılan eşdeğer versiyonudur ve her ay bir tane olmak üzere yılda toplam on iki kez yapılır. Belli bir kontenjan dâhilinde yapılan sınava başvuru tarihleri, ÖSYM’nin internet sayfasında duyurulur. Kontenjan sınırlı olduğundan ücreti ödeyen ilk adaylar kontenjana dâhil olup, sınava girme hakkı elde eder. Bir aday, aynı yıl içerisinde, aynı dilden sadece bir kez sınava girebilir ve bu hakkını istediği ay kullanabilir. Elektronik Sınav, Uygulama Salonunda yapılır. Adaylara sonuç belgesi gönderilmez. Sınavdan 12 – 36 saat sonrasında YDS kadar beklemek mecburiyetinde kalmayan adaylar, sınav sonuçlarını ÖSYM’nin resmi sitesinden öğrenebilirler. İçerik, süre, soru sayısı ve sonuç eşittir.
Eşittir eşit olmasına da e-YDS’nin yapıldığı şehirler açısından olaya yaklaşıldığında, adayların sınava giriş koşulları açısından pek bir eşitlik olmadığı söylenebilir.
E-YDS üç büyük şehirde yapılır. Bu şehirler: Ankara, İstanbul ve İzmir’dir. Sınav, bu illerin e-sınav uygulama binalarında uygulanır. Ancak sınav merkezlerine göz atıldığında, diğer bölgelerde sınava girmek isteyen adaylar için bir eşitlik söz konusu değildir. Ancak diğer illerde de sınava girmek isteyenlerin ve girenlerin bulunduğu gerçeği göz ardı edilmemelidir.
Diğer şehirlerde sınav için başvuru yapanların özellikle yakınlık itibari ile Ankara ilini tercih ettikleri düşünüldüğünde, örneğin İzmir ilini tercih edenlerin oranı ne kadardır? Bu ilde sınava girenler eğer deniz aşırı gelmiyor ve buna rağmen eğer sınav başvurusu için bu il elzem görünüyorsa, diğer illerde de en az bu potansiyelin var olduğu göz önünde bulundurulup, bu şehirlerden adayların Ankara’ya gitmek için yollara dökülmelerinin önüne geçmek adına, her bölgenin bir büyük şehrinde e-sınav uygulama binaları ayarlanıp/düzenlenip buralarda da e-sınav yapılmalıdır.
E-YDS ye bakıldığında sistemin henüz tam olarak oturmadığı da görülebilir. Örneğin adaylar, sorular üzerinde oynama, çizme vs. yapamamaktadır, kontenjan sınırlı olup, interneti en hızlı olan girme şansını yakalamaktadır. Zaten yeni bir sistemdir ve zamanla oturması beklenir. Sorunların giderilmesinden sonra sınavın diğer bölgelerin farklı büyük şehirlerinde de uygulanması ihtimali tabiî ki vardır. Lakin gerekli düzenlemeler yapılmalı, an itibariyle e-YDS’nin yapıldığı şehirlere gitme imkânı bulan adaylarla gitme imkânı bulamayan adayların bu sınavdan eşit faydalanması sağlanmalı ve diğer illerdeki adayların mağduriyetleri tez zamanda sonlandırılmalıdır.